Wij, de BOLD-crew, houden van verhalen en geschiedenis. En dus trokken we het wereldwijde internet op om meer informatie te vinden over onze geliefde Garden Egg Chair en zijn ontwerper, Peter Ghyczy. En wat we vonden is op zijn minst intrigerend te noemen.
Ghyczy groeide op in een aristocratische familie in Buda, een district van Boedapest. Na de invasie van het Rode Leger in 1945, waarbij zijn vader sneuvelde, stuurde zijn familie hem naar de weidse, vlakke poesta, het Hongaarse platteland. Hij verbleef er op het landgoed Vásárosnameny, eigendom van de familie. In 1947 kwam hij via het Rode Kruis voor één jaar naar België en leerde hij Frans.
Nadat de familie onteigend werd en hun landgoed moest verlaten keerde Ghyczy terug naar zijn moeder in Boedapest. Toen in 1956 de Hongaarse opstand tegen het communistische regime neergeslagen werd, vluchtte hij met zijn moeder en broer via Wenen naar Bonn.
In 1967 studeerde hij af als architect in Aken met een thesis over niet-traditionele schoolgebouwen. In 1968 was hij al hoofdontwerper in de polyurethaan-fabriek 'Elastogran GmbH' in Lemförde (West-Duitsland). Hij was er verantwoordelijk voor het opzetten van de designafdeling die polyurethaanproducten ontwikkelde. Een van zijn eerste ontwerpen was de zogenaamde 'Garden Egg Chair’. Het design belichaamde de kenmerken die typisch waren voor die periode: een space-age look, UFO-achtige vorm, felgekleurd plastiek lak, draagbaarheid en het lounge-effect van de lage stoel.
Eenmaal ontworpen startte de massaproductie van de stoel. En hierachter schuilt een fascinerend verhaal van Oost-West relaties.
Het bedrijf in het West-Duitse Lemförde produceerde slechts enkele stoelen terwijl ze het nieuwe polyeruthaan als materiaal testten. Maar de lakprocedure vereiste veel manueel werk waardoor massaproductie sowieso te duur was voor West-Duitsland. Het bedrijf verhuisde daarop de productie naar Oost-Duitsland. En alhoewel zo’n beslissing niet echt uniek was, werd een industriële samenwerking tussen het kapitalistisch West-Duitsland en het socialistische Oost-Duitsland officieel helemaal niet erkend.
Het was de VEB (Volkseigener Betrieb) “Synthesewerk Schwarzheide”, nabij Senftenberg, die de licentie kreeg (tegen betaling) om de stoel te produceren. Officieel was een derde van de productie bestemd voor de West-Duitse markt, de rest was voor Oost-Duitsland en export. Maar de productie stopte ook hier al na enkele jaren omdat het lakproces té problematisch bleef.
In een interview zei de voormalige algemeen directeur van de VEB Synthesewerk-Schwarzheide, Dr. Hans-Joachim Jeschke, dat de stoel werd gezien al een louter mode-artikel en dus veel te duur (de verkoopsprijs was 430 mark, vergelijkbaar met een gemiddeld maandloon). “Niemand in het bedrijf kende de naam van de designer of was echt geïnteresseerd in de stoel.” Maar de productiemanager van VEB Synthesewerk, Günter Dämmig, plaatst vraagtekens bij Jeschke’s uitspraak. Dämmig bevestigde dat hij de naam ‘Peter Ghyczy’ kende, maar dat hij geen contact mocht opnemen. Meer zelfs, hij vertelde dat de meeste VEB-arbeiders trots waren om de stoel te mogen produceren omdat ze elke productie voor het Westen als iets speciaals zagen. En, gaat Dämmig verder, de Oost-Duitse consument wilde wel de hoge prijs voor de stoel betalen omdat Westerse producten gegeerd waren. Het was niet zozeer de hoge prijs, maar eerder hun kleine woningen die hen ervan weerhielden een exemplaar te kopen, volgens Dämmig.
In 1990, wanneer de eerste West-Duitse tuinwinkelcentra de deuren openden op Oost-Duits grondgebied, dumpten vele Oost-Duitsers de originele Garden Egg Chair om ze te verruilen voor nieuwere en goedkopere West-Duitse versies. De stoel was immers in Oost-Duitsland geproduceerd en daardoor minder ‘Westers’ dan de moderne exemplaren. Maar slechts enkele jaren later werd de Garden Egg Chair een gegeerd verzamelaarsitem – niet omwille van zijn al dan niet Westerse oorsprong, wel omdat de stoel aanzien werd als een uniek designersitem.
Van West-Duits prototype tot massaproduct in Oost-Duitsland en uiteindelijk een gewild verzamelaarsitem: de stoel werd dan toch wat het van bij het begin wou worden: een designicoon van zijn tijd. BOLD is trots om er één in stock te hebben. Als je meer informatie wilt over ons stuk, aarzel niet om ons te contacteren!
(we danken: http://www.vam.ac.uk/content/articles/g/the-garden-egg-chair/voor de inhoud van dit artikel, het was fantastisch interessant)
Peter Ghyczy en zijn Garden Egg Chair
